Waarom een Stripboek over Japien
Het doel van dit project is kinderen op Flevolandse basisscholen door de ontwikkeling van een uniek stripalbum te laten zien wat er met hun Joodse landgenoten in de Tweede Wereldoorlog is gebeurd.
Dit verhaal is exemplarisch voor wat de Joden in Nederland is overkomen.
We bedden deze bijzondere geschiedenis in, in de bredere context van de oorlog. Andere aspecten uit de Flevolande historie worden in de strip ook voor het voetlicht gebracht, zoals de Noordoostpolder als onderduikersparadijs, de neergekomen gevechtsvliegtuigen in het IJsselmeer en de polders, en razzia’s op het pas nieuwe land. We willen daardoor bereiken dat jongeren zich met de familie Kropveld en andere slachtoffers van de oorlog kunnen identificeren, zodat zij zich bewust worden van discriminatie, racisme en antisemitisme tijdens de Tweede Wereldoorlog en in onze huidige samenleving.
Japien de Joode
De laatste overlevenden van het concentratiekamp Auschwitz spraken tijdens de herdenking van de 75-jarige bevrijding van het kamp over de noodzaak en het belang van het doorvertellen van deze geschiedenis op ‘andere wijze’. Wij voelen ons aangesproken door deze oproep en geven dat concreet gestalte door het project 'Stripboek Japien de Joode'.
De laatste jaren wordt de noodzaak om aandacht te besteden aan de geschiedenis van de Jodenvervolging in Nederland tijdens de Tweede Wereldoorlog belangrijker. Op hetzelfde moment is het bereiken en bewust maken van jongeren met en van deze geschiedenis niet gemakkelijk, terwijl wij ons bewust zijn dat antisemitisme en discriminatie toenemen. Een verhaal in stripvorm helpt om weerstanden bij jongeren weg te nemen en hen te laten nadenken en reflecteren over de democratie en gevaren voor (minderheidsgroepen in) de rechtstaat in onze tijd.
Met het realiseren van een stripboek, lespakket en QR-speurtocht over de geschiedenis van de Joodse familie Kropveld gedurende de Tweede Wereldoorlog, ingebed in de geschiedenis van de Jodenvervolging in Nederland en de omstandigheden in de polder, bieden wij niet alleen onderwijzers, leraren en opvoeders hiervoor concrete handvatten, maar geven ook identificatiemogelijkheden aan jongeren; denk aan Lea Kropveld, op 16 jarige leeftijd vergast in Sobibor.
Waarom een stripboek?
Het boekje over de familie Kropveld, in de jaren negentig geschreven door ons bestuurslid Jelle van Slooten, wordt op dit moment gebruikt op verschillende basisscholen als voorbeeld van Jodenvervolging. Leerkrachten merken daarbij op dat het moeilijk toegankelijk is en een lesmethode ontbreekt. Het boekje is ook niet geschreven voor jongeren op de basisschool.
Het verhaal in de vorm van een stripboek zal het verhaal toegankelijker maken en door het bijbehorende lespakket en de QR-code tour een bruikbaar middel zijn als onderdeel van het Flevolands onderwijs in de geschiedenis van de Jodenvervolging in Nederland tijdens de Tweede Wereldoorlog.
Strips over maatschappelijke onderwerpen zijn innovatief. Er komt de laatste jaren steeds meer aandacht voor getekende beelden als vernieuwend communicatiemiddel. Beeld hoeft niet langer alleen gebruikt te worden als aanvulling op een tekst, maar geeft zelf ook informatie over actuele thema’s in de wereld. Strips en jongeren gaan zeer goed samen. Denk bijvoorbeeld aan de Donald Duck en Suske en Wiske. Uit onderzoek van het tijdschrift ‘Lezen’ over jeugdliteratuur blijkt het succes van beeldverhalen in de klas. Jongeren die minder affiniteit met literatuur hebben, worden sneller tot lezen aangezet door getekende verhalen.
Het idee om het verhaal als stripboek uit te geven, om het daardoor toegankelijker te maken voor jongeren speelt al langer, maar het ontbrak aan een goed voorbeeld. Geplaatst in de context van de geschiedenis van de Jodenvervolging gedurende de Tweede Wereldoorlog zal dit verhaal als stripboek een aanvulling zijn op reeds bestaande stripboeken.
Toen verscheen ‘Tel Israël’, getekend door de Nederlandse striptekenaar Danker Jan Oreel! Een fantastisch stripboek over de geschiedenis van Israël, waarin het verhaal van de geschiedenis en gebruik van historisch materiaal op een prachtige manier is verweven. Vooral de wijze waarop de tekenaar gebruik gemaakt heeft van bestaand fotomateriaal en bestaande locaties is bijzonder te noemen.
Zo zou het kunnen!